Wieniec - Wientiz
Wieniec (niem. Wientiz) – wieś położona nad Zgłowiączką na zachód od Włocławka a na północ od Brześcia Kujawskiego, obecnie należy do gminy Brześć Kujawski, zamieszkuje ją około 800 osób. Od niedawna przez Wieniec biegnie autostrada A1.
Wieś Wieniec to kolejna bardzo stara osada na terenie Kujaw. Badania archeologiczne wskazują, że pierwsze osady ludzkie na tym terenie powstały już w epoce żelaza. Pierwsze zapiski o Wieńcu pojawiają się w połowie XIII wieku, już wtedy funkcjonował tutaj młyn a sama miejscowość należała do biskupów włocławskich. Od końca XIV wieku funkcjonuje tutejsza parafia. Z Wieńcem związana jest postać wybitnego przedsiębiorcy z końca XIX wieku Leopolda Kronenberga, m. in. założyciela Banku Handlowego, budowniczego Kolei Nadwiślańskiej, licznych cukrowni, hut i przedsiębiorstw górniczych. Kronenbergowie byli właścicielami Wieńca do II wojny światowej.
Obecnie w Wieńcu warto zobaczyć zespół pałacowo-dworski z XIX wieku, zabudowania dawnego folwarku oraz neoromańską kaplicę na miejscowym cmentarzu.
Pozycja w Wieńcu, a właściwie Wieńcu i Kątach, miała zabezpieczać Włocławek od strony zachodniej blokując dostęp drogą od Osięcin (dawniej był to główny trakt łączący Radziejów z Włocławkiem). Ze względu na znaczną rozbudowę Wieńca oraz fakt, że większość umocnień ziemnych znajdowała się na polach uprawnych nie sposób odtworzyć pierwotnego przebiegu umocnień. Zachowało się jedynie kilka schronów po obu stronach Zgłowiączki.
Wieniec to jedyna pozycja obronna „od zaplecza” twierdzy, znajduje się poza linią obronną ustanowioną wzdłuż linii Warząchewka – Sokołowo i dalej wzdłuż Zgłowiączki. Między Wieńcem a Brześciem Kujawskim oraz Wieńcem a Włocławkiem i Wisłą ciągną się rozległe lasy o bardzo zróżnicowanym ukształtowaniu, stanowią więc naturalną barierę. Planiści „twierdzy” zapewne sądzili, że atak będzie w stanie odeprzeć główna linia obronna i że od strony północno-zachodniej Włocławkowi nic poważnego nie grozi. Mimo to wspomniane wyżej lasy poprzecinane są licznymi okopami oraz rowami przeciwczołgowymi – linia umocnień miejscami dość dobrze zachowana ciągnie się od miejscowości Potok przy drodze krajowej nr 62 przez Wieniec Zdrój, Trzy Kopce i okolice Lipin po drogę krajową nr 92 przy włocławskim Anwilu.
Wieniec i Kąty w czerwcu 1941 roku
Mapa: OpenStreetMaps
Wieniecka obstawa drogi i kolejki wąskotorowej
W trakcie poszukiwań schronów na terenie Wieńca udało się ustalić pozycję czterech schronów typu Ringstand 58c, ale do dziś zachowały się jedynie trzy. Ich ustawienie wskazuje na to, że strzec miały przede wszystkim drogi w kierunku Osięcin, niegdyś bardzo ważnej szosy łączącej Włocławek i Radziejów. Wzdłuż drogi biegła również linia kolejki wąskotorowej. Żołnierze w tych schronach mieliby również w zasięgu ognia most przez Zgłowiączkę – jak na tak strategiczne położenie pozycja w Wieńcu wydaje się być dość skromna. Trzeba jednak wziąć pod uwagę fakt, że współczesny Wieniec w niczym nie przypomina tego z okresu wojny i być może były jeszcze inne schrony, które ustąpić musiały współczesnej zabudowie.
Rozkopana pozycja w Kątach
Schrony w miejscowości Kąty nie są trudne do odnalezienia, a to dlatego, że zostały wykopane podczas wydobycia żwiru. Na zdjęciu lotniczym z 1941 roku widać, że już wtedy wydobywano tu piasek, ale jeszcze w 1944 roku musiały się tu znajdować piaszczyste wzgórza, na których wybudowano trzy tobruki, które strzec miały drogi w kierunku Brześcia Kujawskiego oraz obu wienieckich przepraw przez Zgłowiączkę.
Polub nasz fanpage!
Twierdza Włocławek na YouTube
Polecamy:
